«دنياي‌اقتصاد» موارد عيني از عدم همكاري بانك‌ها با مسكن‌مهر را معرفي مي‌كند
ضعف «ضلع‌سوم» در مسكن‌مهرزمزمه تجديد نظر انبوه‌سازان براي حضور در مسكن‌مهرضمانت‌نامه‌هاي سنگين، شرط پرداخت تسهيلات بانكي
گروه مسكن- ليلا درخشان: تضاد بين رفتار سليقه‌اي برخي بانك‌ها و مصوبات شوراي عالي مسكن، انبوه‌سازان را به تجديد نظر در ادامه كار در مسكن‌مهر واداشته است.

سرعت پايين در تزريق تسهيلات بانكي به پروژه‌هاي مسكن‌مهر و ضمانت‌هاي مختلفي كه بانك‌ها از بابت تضمين سود و اصل تسهيلات از سازنده‌ها طلب مي‌كنند در برخي مناطق كشور از جمله تهران و شهرهاي اطراف، مشكلاتي را براي انبوه‌سازان ايجاد كرده است؛ تا جايي‌كه گفته مي‌شود سازنده‌ها به اميد وعده‌ها، سهم قابل توجهي از نياز مالي پروژه‌ را با آورده نقدي تامين كرده‌اند، اما هنوز يك ريال از تسهيلات بانكي را نتوانسته‌اند دريافت كنند....

سرعت پايين در تزريق تسهيلات بانكي به پروژه‌هاي مسكن‌مهر و ضمانت‌هاي مختلفي كه بانك‌ها از بابت تضمين سود و اصل تسهيلات از سازنده‌ها طلب مي‌كنند در برخي مناطق كشور از جمله تهران و شهرهاي اطراف، مشكلاتي را براي انبوه‌سازان ايجاد كرده است؛ تا جايي‌كه گفته مي‌شود سازنده‌ها به اميد وعده‌ها، سهم قابل توجهي از نياز مالي پروژه‌ را با آورده نقدي تامين كرده‌اند، اما هنوز يك ريال از تسهيلات بانكي را نتوانسته‌اند دريافت كنند.
نمونه عيني اين عدم همكاري در اطراف تهران مشهود است. در اين منطقه‌ كه با واگذاري زمين‌هاي 99ساله مقرر شده حجم زيادي از واحدهاي مسكوني‌مهر احداث شود، چند سازنده بيش‌از 2 ميليارد تومان به عنوان آورده نقدي هزينه كرده‌اند و در حالي‌كه 40 روز از مهلت دريافت تسهيلات بانكي آنها مي‌گذرد، اما هنوز وام بانكي دريافت نكرده‌اند. به اين ترتيب بانك‌ها به عنوان ضلع‌سوم از مثلث مسکن‌مهر که نقش تعیین‌کننده‌ای در به سرانجام رساندن مهم‌ترين پروژه مسکن از نظر دولت را دارند، ناخواسته به عنوان مانعی بازدارنده در پیشرفت اين پروژه عمل مي‌كنند.
به گزارش دنياي‌اقتصاد، يكي از مواردي كه انبوه‌سازان به عنوان عدم همكاري بانك‌ها به آن اشاره مي‌كنند رفتارسنتي برخي شعب در برابر مراجعه انبوه‌سازان به بانک‌ها برای اخذ تسهیلات مسکن مهر است. طوري‌كه بر اساس رویه معمول خود در مقابل پرداخت تسهیلات، از متقاضی اخذ تعهدنامه‌های سنگین، سود معمول دوران مشاركت از محل اجرای پروژه به‌رغم پایين بودن سوددهی مسکن مهر و دریافت حق الزحمه ثبت ترهین املاک مسکن مهر را طلب مي‌كنند. از دیگر سو، بانک حاضر نیست از سیستم معمول خود در مسیر اعطای تسهیلات مسکن مهر عبور کند و برگزاری جلسات متعدد مسوولان ذی‌ربط در این زمینه فقط به رفع موردی مشکلات محدود شده است.
کارشناسان عنوان مي‌کنند در صورتی که بانک از در تعامل با طرح مسکن مهر وارد نشود و رفتاری انعطاف‌پذیر در این مسیر دنبال نکند، پروژه مسکن مهر به اجبار دچار وقفه خواهد شد.
مغایرت تفاهم‌نامه سه‌جانبه با رفتار بانک؟
به گزارش دنیای‌اقتصاد، در حالی که براساس مفاد تفاهم‌نامه سه جانبه انبوه‌سازان، اتحادیه‌ها و سازمان مسکن و شهرسازی، پرداخت حداقل 15 درصد از تسهیلات اعطایی به سازنده ظرف مدت 10 روز از مرحله انجام هر یک از مراحل اجرایی الزامی است، اما فعالان ساختمانی مسکن مهر عنوان مي‌كنند با وجود اینکه پروژه‌هاي متبوع آنها یک ماه است که به مرحله فونداسیون رسیده و حتی برخی نیز از مرحله پی‌ریزی عبور کرده وبه مرحله اسکلت رسیده‌ بانک‌ها در پرداخت تسهیلات برخوردی انقباضی در پیش گرفته‌اند.
همزمان تولیدکنندگان اذعان مي‌كنند بانک مسکن برخلاف شیوه نامه سه‌جانبه تعهداتی را برای انبوه‌سازان در نظر گرفته که با مفاد تفاهم‌نامه سه‌جانبه مغایرت دارد. به گفته آنها، در حالی که انبوه‌سازان فقط نقش سازنده را دارند که با اتکا به تسهیلات بانک‌ها ساخت‌وساز مي‌کنند، اما سیستم بانکی برای پرداخت تسهیلات شرایطی را در نظر گرفته است که به هیچ وجه کارشناسی نیست.
بر این اساس ضمانت‌نامه‌ای که مجموعه بانک برای پرداخت تسهیلات طراحی کرده است، انبوه‌سازان را متعهد مي‌کند که در قبال خسارت، سود یا پرداخت اقساط وام مسکن مهر به بانک متعهد شوند؛ این در حالی است که به گفته نمایندگان شرکت‌های ساختمانی مسکن 99 ساله ضمانت‌نامه‌هاي تسهیلات بانکی مسکن مهر به توافق بین متقاضیان و تعاونی‌هاي مسکن باز مي‌گردد. ايرج رهبر، رييس كانون سراسري انبوه‌سازان در اين زمينه به دنياي‌اقتصاد گفت: سازنده‌ها براساس درصد پيشرفت پروژه به عنوان حق‌الزحمه كاري كه انجام داده‌اند مشمول دريافت تسهيلات بانكي مي‌شوند، اما اينكه بانك براي پولي كه مي‌دهد از سازنده مجددا ضمانت دريافت آن را بخواهد كمي غيرطبيعي است. وي افزود: ضمانت بازپرداخت تسهيلات بايد از متقاضيان مسكن‌مهر گرفته شود نه از انبوه‌سازان.
رفتارها مكانيكي است
در همین زمینه، یک فعال ساختمانی مسکن مهر در تهران گفت: سیستم بانکی معتقد است مطابق رویه معمول، دریافت‌کننده وام باید تعهدات‌ و ضمانت‌هاي لازم را برای اخذ وام به بانک بدهد. برهمین اساس، بانک در یک رفتار مکانیکی در پرداخت وام به انبوه‌سازان قائل به تفکیک نیست و انتظار دارد آنها به بانک ضمانت‌های لازم را ارائه دهد. وی گفت: بی‌اعتمادی سیستم بانکی در پرداخت تسهیلات به انبوه‌سازان در حالی است که تولیدکنندگان مسکن بدون عقد قرار داد و برپایه اعتماد به دولت با اتکا به سرمایه‌هاي شخصی خود وارد پروژه مسکن 99 ساله شده‌اند.
احتمال ایجاد وقفه در ساخت
در این بین حسن محتشم، عضو هیات‌مدیره کانون سراسری انجمن انبوه‌سازان کشور به دنیای اقتصاد گفت: در حالی که بسیاری از واحدهای مسکوني مهر به مرحله فونداسیون رسیده‌اند، اما با گذشت بیش از یک ماه از موعد مقرر برای دریافت مرحله اول تسهیلات، شرکت‌های دست‌اندرکار موفق نشده‌اند وام دریافت کنند و اگر این رفتار سیستم بانکی ادامه داشته باشد تعهدات یک ساله برای ساخت مسکن مهر به تعویق خواهد افتاد. عضو هیات‌مدیره کانون سراسری انجمن انبوه‌سازان کشور اذعان داشت: به عنوان مثال در حال حاضر یکی از شرکت‌های فعال در مسکن مهر در تهران تاکنون نزدیک به 2 میلیارد تومان از اعتبارات شخصی‌اش هزینه کرده است، اما هم‌اکنون با گذشت یک ماه از اجرای مرحله فونداسیون موفق نشده است که تسهیلات مربوطه را از بانک‌ها اخذ کند.
بانک بی‌دلیل کار را پیچیده کرده است
به گزارش دنياي‌اقتصاد، مشکل مربوط به سیستم بانکی فقط مربوط به انبوه‌سازان نیست، بلکه تعاونی‌هاي مسکن نیز به نحوی دیگر در دریافت تسهیلات مشکل دارند.
گفته مي‌شود جانمایی دو تعاونی در یک بلوک،برآورد دقیق مالی کل پروژه، استعلام سوءسابقه بانکی اعضای هیات‌مدیره و... از جمله موانع دریافت وام مسکن مهر است که در کنار سایر مشکلات خودنمایی مي‌کند. محمد عسگری، مدیر پروژه تعاونی مسکن مهر در وزارت تعاون در این زمینه به دنیای‌اقصاد گفت: در شرایطی که دولت اقدام به افزایش دو برابری خط اعتباری مسکن مهر کرده است، اما سیاست بانک‌ها در امر پرداخت تسهیلات مسکن مهر انقباضی است. در واقع بانک به بهانه‌هاي مختلف شرایط پرداخت وام‌ها را دشوار می‌کند و بر مبنای بوروکراسی معمول خود رفتار مي‌کند. علاوه براین، با وجود انعقاد تفاهم‌نامه سه‌جانبه که به امضای سه وزیر رسیده است، اما بانک برای پرداخت تسهیلات، تعهدات سنگین در قالب ضمانت‌نامه‌هاي معتبر مطالبه مي‌کند و با این شرایط رویکردی کاملا انقباضی در پیش گرفته است.
به گفته عسگری، همین مساله باعث شده تا تعاونی‌هاي مسکن و انبوه‌سازان بعد از چالش‌های فراوان با سیستم بانکی، تسهیلات را پس از اجرای مرحله فونداسیون و اجرای سقف سوم اخذ کرده‌اند. این مقام مسوول در وزارت تعاون عنوان کرد: حاصل برگزاری جلسات متولیان مسکن مهر با بانک‌ها قول مساعد برای حل مشکلات بوده است، اما عملا فقط به صورت موردی معضلات مرتفع شده است.
منبع : ايرنست