سدهای لاستیکی
روش معمول برای کنترل آب در کشورهای مختلف سدسازی می باشد، مهمترین مسئله در سدسازی حجم و نوع مصالح است و همواره حجم زیاد مصالح مصرفی در این نوع سازه ها بشر را بر آن داشته است که از تکنیکهای مدرن تر استفاده نماید. در سنوات اخیر با ازدیاد پروژه های سدسازی و ارتباط آن با کشتیرانی و مرفولوژی رودخانه، نیاز به دریچه های مختلف بیشتر حس شده است. متخصصین به دنبال آن هستند تا با یافتن راه حلهای جدید برای کنترل آب در عین استفاده از حداکثر پتانسیل آبهای موجود از تأثیر منفی آن بر مرفولوژی رودخانه و کشتیرانی بکاهند و به همین خاطر است که دنیا همواره شاهد پیدایش ایده های نو در این زمینه بوده است.
برای دانلود به ادامه مطلب مراجعه فرمایید …
موج شکن و انواع آن

ادامه مطلب را ببینید...
انیمیشن طراحی سد
برای دانلود ادامه مطلب را ببینید …
دانلود نشریه 446 (معرفی ماشین آلات)
میتوانید این نشریه را از ادامه مطلب دانلود نمایید .
دانلود Civil 3D v.2014
توانایی ها و قابلیت های Autodesk AutoCAD Civil 3D :
نازکترین سد جهان ارزش دیدن دارد
«طاق شاهعباسی» نازکترین سد جهان نامیده میشود، چون تاجی به عرض یک متر دارد؛ اما برای دیدن این بنا که به «سد شاهعباسی» هم معروف است، باید به روستای 700 ساله «خرو» در فاصلهی 27 کیلومتری شهر طبس در استان خراسان جنوبی بروید، جایی در نزدیکی چشمهی آب گرم «مرتضی علی (ع)».
بالاتر از این چشمه، درهی تنگی وجود دارد که روی آن «طاق شاهعباسی» بنا شده است. قدمت این بنا را به دورهی صفوی نسبت میدهند و معتقدند که سنگنگارههای بزکوهی که روی این طاق حک شدهاند، نمادی از درخواست فراوانی آب، زایندگی و فراوانی نعمت است. البته عدهای هم این بزها را نمادی از فرشتگانی میدانند که برای نگهبانی از آب، افزایش و فراوانی نعمت روی دیوارههای طاق در حالت دعا نقاشی شدهاند.
بومیها به این منطقه تفرجگاه «مرتضی علی (ع)» میگویند. چشمهی آب آن، همزمان دو بخش سرد و گرم دارد که به موازات یکدیگر جریان پیدا میکنند، یک سمت چشمه سرد و سمت دیگر آن گرم است. میگویند علت این است که آب گرم چشمه از دیوارهی سمت راست به داخل رودخانه میریزد و همین امر، اختلاف دما در چشمه ایجاد میکند که گاهی به 10 درجه هم میرسد.
غلظت آب گرم و تفاوت ساختاری آن با آب سرد جاری در کف رودخانه باعث میشود که این دو نوع آب تا مسافت حدود 300 متر در بستر رودخانه پیش روند و بهطور کامل با هم مخلوط نشوند، به صورتی که در بستر رودخانه قابل تفکیک باشند.
در طول راه، دیوارههای بلند درهمانندی در دو طرف وجود دارند که روی آنها حفرههای کوچک و بزرگ با نظم خاصی قرار گرفتهاند. بعضی از این حفرهها، چشمههای جوشان آب هستند که بزرگترینشان به «حمام مرتضی علی (ع)» معروف است. خیلیها معتقدند درهی باریک این تفرجگاه، شباهت زیادی با «تنگهی واشی» در استان تهران دارد.
برای مشاهده تصاویر به ادامه مطلب بروید
مشخصات فني عمومي سدها-General Technical Specifications for Dams
دانلود 19 خبرنامه انچمن ژئوتکنیک ایران
برای دانلود به ادامه مطلب بروید.
دانلودو آموزش نرم افزار FLAC 3D ver 3.0.261 +FLAC 7.0.413 و FLAC 7.0.411
نرم افزار FLAC (خلاصه شده ی Fast Lagrangian Analysis of Continua)، محصول کمپانی Itasca یک کد پیوسته برای مدلسازی خاک و سنگ و رفتار سازه و یک ابزار تحلیل و طراحی در حوزه ی کاری مهندسین ژئوتکنیک، عمران و معدن می باشد. به کمک فرمولاسیون المان محدود این نرم افزار می توان مسائل چند فازی مانند حفاری های متوالی، ، پر کردن و بارگذاری را مدل کرد و جابجایی های وسیع، کرنش ها و رفتار غیرخطی مواد را حتی اگر از مرز تسلیم و شکست در ناحیه ی وسیعی هم گذشته باشند، پیش بینی نمود.
برای دانلود به ادامه مطلب بروید....
انواع سدها و سرریزها
این فایل پاورپوینت ۳۴ صفحه ای انواع سدها و سرریزها را به اختصار معرفی و تشریح می کند.
انواع سدها عبارتند از :
سدهای خاکی، سدهای سنگریز، سدهای بتنی، سدهای بتنی قوسی، سدهای بتنی پشت بند دار، سدهای لاستیکی و …
انواع سر ریزها عبارتند از :
سر ریزهای ریزشی، سر ریزهای اوجی، سر ریزهای جانبی، سر ریزهای شوت، سر ریزهای مجرایی، سر ریزهای تونلی، سر ریزهای نیلوفری و …
برای دانلود فایل ادامه مطلب را ببینید …
فاجعه سد گتوند؛ 10روز پس از افتتاح + عکس
خطر آبگیری ناگهانی سد گتوند؛ چه اتفاقی می افتد؟
معرفی ماشین آلات حمل و نقل مواد حفاری
فیلم آموزشی ساخت سد هوور در آمریکا
سد هوور در تنگه سياه و بر روي رود کلرادو در حدود 48 کيلومتري جنوب شرقي لس وگاس واقع شده است. و ارتفاع آن از سنگ هاي پايه تا راس سد که در آن جاده ساخته شده، در حدود 41/221 متر است. برج و نقطه بالايي سد که در کنار نرده ها قرار دارد 19/12 متر از سطح جاده ارتفاع دارد.
وزن تقريبي اين سد به بيش از شش ميليون و ششصد تن مي رسد و از نوعي بتون ثقيل و چگال ساخته شد که در پشت آن فشار آب حاصل از نيروي گرانشي زمين و نيروي منحني افقي بر آن وارد مي شود. نيروي وارده در هر فوت مربع(48/30 سانتي متر) فشاري معادل با 20430 کيلوگرم بر ديواره سد وارد مي شود.
دانلود فیلم در ادامه مطلب
CFRD سدهای متداول سنگریزه ای با رویه بتنی
امروز قصد دارم درپی درخواست یکی از کاربران عزیز سایت، نوعی از سدها را که عمرشان تقریبا به ۴۰ سال می رسد، برایتان معرفی کنم و چندین فایل pdf از مقاله های کاملی در مورد این سدها را که حاصل زحمات دوستان خوبم در دانشگاههای مختلف است را در اختیارتان قرار دهم . سدهای سنگریزه ای با رویه بتنی که با جمله لاتین concrete face rockfill dam و مخفف CFRD امروزه در جهان شناخته میشوند ازسدهای متداول امروزی هستند .سدهاي CFRD زیادي از سال ١٩٧٠ به بعد ساخته شدند و تعداد زیادي نیز در مرحله طراحي قرار دارند. این دامنه وسیع در كاربرد این سد ناشي از افزایش شناخت این سد مي باشد زیرا :
1- CFRD یك نوع سد بسیار خوب از خیلي از جهات تكنیكي است .
٢- سد CFRD معمولا كم هزینه ترین نوع سد ميباشد.
خیلي از مشكلات قديمي مثل جابجایي زیاد و نشت در سدهاي سنگریزهاي از نوع ريختني (نه متراكم شده) با پیدایش سد CFRD برطرف شدند همچنین CFRD براي تمام منابع و تمام اهداف از پروژه هاي آبیاري كوچك گرفته تا مخازن عظیم بر روي رودخانه هاي بزرگ شامل ذخيره آب و پمپاژ آن مناسب ميباشد .
دانلود 3 جزوه از دکتر سعید خرقانی
آیا وقوع زلزلهها با سدسازی ارتباط دارد؟
دانش – بررسی آمار لرزههای ثبتشده در اطراف سدها، افزایش چشمگیر تعداد و شدت زمینلرزهها را پساز احداث سد نشان میدهد
در بخش اول این مطلب با عنوان «سدهای بیمطالعه، عامل زمینهساز زلزله» به بیان ارتباط زلزله اردیبهشت ماه چین و سد بزرگ احداثشده در آن ناحیه پرداختیم. در بخش دوم این مطلب، ارتباط سدهای احداثشده در کشورمان را با زلزلههای پدیدآمده مورد بررسی قرار میدهیم. آمار ارایه شده از پایگاههای اینترنتی سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور و همچنین، پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله استخراج شده است.
در کشور ایران نیز پس از نصب دستگاههای لرزهنگار در کنار سدها از سال ۱۳۴۵، که اولین آنها در مجاورت سفیدرود کار گذاشته شد، امکان انجام پژوهش درباره اثر آبگیری دریاچه سدها در تغییر ویژگیهای زلزلهخیزی فراهم آمد. بررسیها نشان میدهد که اگرچه تعداد زلزلههای محلی در نواحی اطراف سدهای ایران به طور کلی ارتباط مستقیم با تغییرات ارتفاع آب سد دارد، ولی هنگامیکه سطح آب دریاچه سدها به پایینترین حد خود میرسد، تعداد زلزلههای ثبت شده افزایش مییابد...
مجموعه متنوعی از جزوات لاتین مهندسی عمران مربوط به پرفسور لوییس پریتو
برای دانلود مجموعه متنوعی از جزوات لاتین مهندسی عمران مربوط به پرفسور لوییس پریتو به صفحه ادامه مطلب بروید
Soil and Rock Mechanics
The World Trade Center
Finite Elements in Mechanics
Analysis and Design of Foundations
The Design and the Construction of Tunnels
The Design of Tall Buildings
Soil and
Rocks of Miami-Dade County
Port and Dredging Engineering
The Design of Highway Bridges
Computer Analysis of concrete gravity Dams -- CADAM
همه چیز در مورد سد خاکی
نرمافزارهاي زلزله Seiemic Softwares
پسورد برای تمامی نرم افزارها : www.elme-omran.com
مقالات هشتمین کنگره بین المللی عمران – شیراز
به دنبال برگزاری موفق کنگره های بین المللی مهندسی عمران پیشین در سال های ۱۳۵۲، ۱۳۵۶ و ۱۳۶۹ در دانشگاه شیراز، شیراز، ۱۳۷۶ در دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ۱۳۷۹ در دانشگاه فردوسی، مشهد، ۱۳۸۲ در دانشگاه صنعتی اصفهان... |
به دنبال برگزاری موفق کنگره های بین المللی مهندسی عمران پیشین در سال های ۱۳۵۲، ۱۳۵۶ و ۱۳۶۹ در دانشگاه شیراز، شیراز، ۱۳۷۶ در دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ۱۳۷۹ در دانشگاه فردوسی، مشهد، ۱۳۸۲ در دانشگاه صنعتی اصفهان و ۱۳۸۵ در دانشگاه تربیت مدرّس، تهران، بخش مهندسی راه، ساختمان و محیط زیست دانشگاه شیراز که میزبانی هشتمین کنگره بین المللی مهندسی عمران را، که از ۲۱ تا ۲۳ اردیبهشت ۱۳۸۸ در شیراز برگزار گردید، بر عهده داشت.
دانلود 2 نرم افزار SeismoSignal و SeismoStruct
چند وقتي بود دنبال نرم افزار SeismoSignal مي گشتم.كاري كه من مي خواستم بكنم واسه وارد كردن ركورد هاي زلزله به برنامه Plaxis بود و........... كه قبلش بايد اصلاحات و فيلتر هايي روي ركورد ها انجام مي دادم كه توسط اين برنامه قابل انجام است.البته نرم افزار SeismoStruct هم مرتبط با مهندسي زلزله مي باشد كه با اون كار نكردم كه لينك دانلود اين نرم افزار ها را براي دوستان مي گذارم.اين ورژن ها براي كارهاي تحقيقاتي و دانشجويي خوبه!دوستان براي كاهاي تجاري مي توانند اين نرم افزار ها رو بخرند.
Fully-featured versions of SeismoSoft's applications may be downloaded from the links below.
These programs may be freely used for non-commercial purposes (e.g. research, teaching, training, etc). For commercial use, instead, specific software licenses will soon be available (do feel free to contact us for further details on this issue).
Regular users of SeismoSoft's applications are also strongly advised to subscribe to SeismoSoft's Newsletter (see subscription box at the lower left hand side of the page), in order to receive news on updated releases of our software (the Newsletter will not be in any way employed to spam users with unwanted marketing email messages).
چهارمين كنفرانس سدسازي
- شناسايي ماهيت ترك 18 پايه سد سفيد رود
- بررسي تحليل خصوصيات انتشار امواج در محيط هاي متخلخل اشباع
- طيف طراحي براي سدهاي بزرگ و سازه هاي مهم در ايران
- تاثير طول تاج بر ضريب آبگذري در سرريزهاي كنگره اي مثلثي با شكل تاج ربعي دايره
- برخي ملاحظات در ارزيابي پايداري ديناميكي سدهاي خاكي
- ارزيابي اثرات تغييرات تراز آب مخزن روي پاسخ ديناميكي سدهاي سنگريزه با رويه بتني
- بررسي تجربي هواده ها در تخليه كننده هاي تحتاني سدها
- Earthquake - Induced settlement and sand Blows
- كاربرد روش مهندسي ارزش در طراحي سد و تونل آب گاوشان
هندبوك مهندسي خاك
by : Marc Pansu, Jacques Gautheyrou, Inc NetLibrary
T

سد سه دره
آبگیری این سد که بزرگترین سد کنونی جهان است اخیراً آغاز شده است. هرچند شنیدن نام چین به عنوان محل احداث این سد به دلیل پهناور بودن و داشتن بیشترین جمعیت جهان چندان تعجبآور نیست، اما بررسی مقایسهای بعضی از مشخصات این سد و نیروگاهش با آنچه که درخصوص سایر سدها و نیروگاهها شنیدهایم و همچنین دقت در بعضی از اطلاعات جانبی مربوط به چین واقعاً باعث شگفتی میشود.
برای خواندن کامل بر روی ادامه مطلب کلیک کنید
مقالات چهارمین کنگره ملی مهندسی عمران
چهارمین کنگره ملی مهندسی عمران، در محورهای سازه، خاک و پی، آب، سازه های هیدرولیکی، سازه های دریایی، محیط زیست، مدیریت ساخت، راه و ترابری و زلزله، اردیبهشت ماه سال 87 در تهران برگزار شد. لازم به ذکر است که کنگره های ملی مهندسی عمران، با نام اختصاری NCCE (که مخفف National Congress of Civil Engineering است) از سال 1383 به صورت مرتب در کشور برگزار می شود. اولین کنگره ملی مهندسی عمران، در سال 1383 در دانشگاه شریف و با 358 مقاله و پس از آن دومین کنگره ملی مهندسی عمران سال 1384 در دانشگاه علم و صنعت با 268 مقاله برگزار گردیده اند. و سومین دوره آن در دانشگاه تبریز بود که با 690 مقاله تا کنون رکوردار کلیه کنفرانسهای تخصصی-مهندسی کشور از نظر تعداد مقاله بوده است. چهارمین دوره آن نیز در دانشگاه تهران برگزار شد
براي دانلود بر روي ادامه مطلب كليك كنيد
معرفی پروژه سد مخزنی ارداک
سد مخزنی ارداک در 69 کیلومتری شمال غربی مشهد در محل تلاقی دو شاخه اصلی رودخانه ارداک (آبقد و میانمرغ) که از سرشاخههای کشف رود میباشد و در فاصله 4 کیلومتری روستای ارداک و با
| ||||||||||||||
منبع : www.igs.ir |
معرفی پروژه سد مخزنی سبلان
مطالعات مرحله شناخت حوزه آبریز دره رود در سال 1368 آغاز و با تصویب گزارشهای آن پروژههای سدسازی این حوزه در سال 1372 مشخص گردید. در تداوم این مطالعات، مطالعات مرحله اول سبلان و اراضی پایاب آن در اوائل سال 1373 و مطالعات مرحله دوم این سد در اواخر سال 1375 توسط مهندسین مشاور آشناب آغاز گردید. عملیات اجرایی سیستم انحراف همزمان با مطالعات مرحله دوم از اوائل سال 1375 شروع شده و تا دی ماه سال 1379 ادامه یافت.
گالری تصاویر سد کرخه
اطلاعات عمومي و فني سد كرخه
● موقعيت و مشخصات رودخانه کرخه
● موقعيت سد مخزنی و نيروگاه برقآبی کرخه
● سوابق مطالعاتی پروژه کرخه
● اهداف پروژه کرخه
● اطلاعات کلی پروژه
◦ توپوگرافي
◦ هواشناسي
◦ هيدرولوژي
◦ سيلاب
◦ كيفيت آب
◦ رسوب گذاري در مخزن
◦ برنامه ريزي منابع آب
◦ زمين شناسي
◦ لرزه خيزي
◦ مخزن سد (درياچه)
● شرکتهای همکار
7 مقاله در مورد سد ها

نام نویسنده : حبیب نیرومند ، علی اصغر میرقاسمی ، مهدی پاکزاد
چکیده : رفتار نگاری سدها ار اهمیت ویزه ای در دنیا برخوردار است . در تمام سدهای بزرگ با نصب
ابزار های لازم مقادیر فشارهای منفذی ، فشار های توده خاک . تغییر شکلها در زمان سا -
خت ، اولین آبگیری و دوران بهره برداری اندازه گیری شده و عملکرد سد مورد ارزیابی و تجزیه
و تحلیل قرار میگیرد . در این مقاله سعی شده است عملکرد سد کرخه که یکی از سد های
خاکی بزرگ ایران به شمار میرود با استفاده از نتایج ابرار دقیق و آنالیز برگشتی که توسط
نرم افزار CA2 انجام گرفته مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد . دریافت مقاله
عنوان مقاله : روشها و نتایج اندازه گیری مدول یانگ بتن پلاستیک دیوار آب بند سد کرخه
نویسنده : فرامرز اسلامیان
دریافت مقاله
عنوان مقاله : سازمان و روش اجرای سدهای بزرگ
نویسنده : مهندس غلامحسین خواجه علی
دریافت مقاله
عنوان مقاله : بررسی گرادیان هیدرولیکی مجاز بتن پلاستیک
نویسندگان : علی اصغر میرقاسمی- علی اصغر حاجی قاسمی
دریافت مقاله
عنوان مقاله : رفتارنگاری سد کرخه در دوران ساختمان با استفاده از نتایج ابزار دقیق
نویسندگان: حبیب نیرومند- علی اصغر میرقاسمی- مهدی پاکزاد
دریافت مقاله
عنوان مقاله: ارزیابی فشارهای آب منفذی در پی و بدنه سد کرخه پس از آبگیری
نویسندگان : دکتر مهدی پاکزاد- دکتر سید مجدالدین میرمحمد حسینی
دریافت مقاله
عنوان مقاله :بررسی اندرکنش استاتیکی سد پی و دیوار آببند بتنن پلاستیک در پی های ناهمگن سدهای خاکی
نویسندگان: رضا شهبازیان اهری- علی اصغر میرقاسمی- مهدی پاکزاد
دریافت مقاله
ناگفتههايي از 14 سال كار در كارون 3 ---(قسمت پایانی)
محمد طاهري- در دو قسمت قبلي گفتوگو با مهندس مهدي كريمي به صورت مفصل درمورد پروژه ملي سد كارون3 بحث كرديم. معاون اجرايي سد كارون3 از 14سال فعاليت مهندسان ايراني روي بزرگترين سد ايران سخن گفت و تا آنجا پيش رفتيم كه سد به مرحله بهره برداري رسيد. در قسمت پاياني گفتوگو آنچه اهميت دارد اظهار نظر مهندس كريمي در مورد به زير آب رفتن ميراث فرهنگي كشور است به اعتقاد او انگشت اتهام نبايد به سوي سد سازان نشانه رود. او ميگويد:ما 3میلیون کامیون خاكبرداری کردهايم، آیا سازمان میراث فرهنگی در این مدت، نمیتوانست بهاندازه 300کامیون، خاك بردارد.
- ناگفتههايي از 14 سال كار در كارون ۳---(قسمت دوم)
- ناگفتههايي از 14 سال كار در كارون ۳ ---(قسمت اول)
ناگفتههايي از 14 سال كار در كارون 3 ---(قسمت دوم)
ناگفتههايي از 14 سال كار در كارون 3 ---(قسمت اول)
محمد طاهري- با این چند خط، فکر ميکنید گفتوگو با یک مهندس ایرانی، چه نیازی به مقدمه دارد؟ مردی که با او گفتوگو کردهايم، «مهدی کریمی» نام دارد. کوچه و خیابانهای تهران را خیلی به یاد ندارد. راه بهارستان و پاستور را بلد نیست و از 14سال پیش، کمتر فرصت پیدا کرده است تا در «رستوران نایب» یا «رستوران حاتم» قرارهایش را تنظیم کند. 15سال پیش، نیویورک راترک کرده است تا در «ایذه» زندگی کند. 14سال است که کوه ميشکافد وسنگ ميشکند و سیلاب مهار ميکند تا روشنایی هدیه کند. ساده است و بيپیرایه. میگوید «نگین زاگرس» (سد كارون 3) مثل دختر من است. فکر این که ممکن است روزی دریاچه فیروزهاي كارون3 را نبینم، عذابم ميدهد.» به اندازه دشواری و جانسختی کوههایی که منفجر کرده است و به اندازه قدرت سیلابهایی که پشت سد بتونی كارون3 مهار کرده است، به سد و سدسازی عشق ميورزد. با این پیش درآمد، گفتوگو را بخوانید و به مهندسان ایرانی درود بفرستید.
كتاب مهندسي سدهاي خاكي
درس سدهاي خاكي مربوط به اساتيد : (pdf)
772 KB |
1,867 KB |
478 KB |
613 KB |
458 KB |
|||||
|
|
309 KB |
1,081 KB |
407 KB |
456 KB |
(pdf) : كتاب مهندسي سدهاي خاكي
|
653 KB |
کلیات |
|
|
477 KB |
کنترل تراوش از بدنه سد |
|
|
1,105 KB |
طراحی زهکش ها و فیلتر ها |
|
|
1,293 KB |
آب بندی و تزریق |
|
|
358 KB |
حفاظت دامنه سد |
|
|
542 KB |
محاسبه ابعاد و حجم خاکریزی سد |
1,450 KB |
کنترل پایداری شیبها |
|
513 KB |
گسترش تنش در خاک |
|
536 KB |
فشار جانبی خاک |
|
356 KB |
تحکیم |
نرم افزار های مرتبط با طراحی سدهای خاکی، مکانیک خاک، سازه های هیدرولیکی و ...
نرم افزار های مرتبط با طراحی سدهای خاکی، مکانیک خاک، سازه های هیدرولیکی و ...
356 KB |
363 KB |
30 KB |
35 KB |
||||
5,515 KB |
95 KB |
81 KB |
|
||||
2,934 KB |
7,069 KB |
فیلم های مربوط به سد سازی و ساخت تونل
|
سد كرخه |
2,063 KB |
1,981 KB |
1,999 KB |
4,400 KB |
||||
2.459 KB |
4.751 KB |
3.689 KB |
6,803 KB |
|
سد کارون |
2,506 KB |
4,704 KB |
4,108 KB |
1,769 KB |
2,522 KB |
|||||
4,054 KB |
6,410 KB |
5,047 KB |
3,510 KB |
6,226 KB |
|||||
|
|
3,521 KB |
3,140 KB |
2,294 KB |
4,078 KB |
|
در چین |
3gorges |
سد |
6,304 KB |
4,226 KB |
4,814 KB |
نوسازی و ساخت تونل |
3,746 |
3,664 |
5,344 |
5,028 |
||||
2,801 |
3,830 |
4,503 |
5,877 |
منبع: سایت تخصصی آب و خاک
مشخصات تمام سد های ایران (دایره المعارف سدهای ایران)
مقدمه ذيل برگرفته از مقاله آقاي مهندس بيطرف، در كتاب سدهاي ايران، چاپ كميته ملي سدهاي بزرگ است.
كشور ايران با وسعت 000/684/1 كيلومتر مربع يكي از فلاتهاي پهناور آسياست حدود جنوبي آن خليج فارس و درياي عمان، حدشمالي درياي خزر، حدغربي آن كوههاي زاگرس و حوزه اروند رود است كه در شرق به كوههاي پامير محدود مي باشد.ميانگين بارندگي سالانه كشور آن حدود 250 ميليمتر است كه كمتر از ميانگين بارندگي آسيا و حدود يك سوم ميانگين جهاني مي باشد. تنوع اقليمي، شرايط توپوگرافي و جغرافيايي، توزيع ناموزون مكاني و زماني جريانهاي سطحي در انطباق با نيازهاي آبي و تغييرات شديد بين سالي از ويژگيهاي هيدورليكي بخش وسيعي از كشور محسوب مي شود. از اينرو اصول مهندسي آبياري از روزگاران پيشين موردتوجه ايرانيان قرار داشته، تا جائي كه به آن هنر آبياري اطلاق مينمودهاند. عظمت و اهميت آبياري در معتقدات مذهبي، آداب و رسوم و سنتهاي ايران جاي والايي داشته است. آب در سرودهاي مذهبي زرتشت بسيار آمده است و خداي نگهبان آب را آناهيتا مي ناميدند.در دين مقدس اسلام نيز آب داراي حريم مقدس و محترمي است تا جايي كه هرگونه آلوده كردن آن امري ناشايست به حساب مي آيد. ايرانيان در صنعت سدسازي سابقه بسيار طولاني دارند يكي از قديمي ترين سدهاي قوسي جهان بنام سد كبار مشهور است كه طول تاج آن 55 متر، ارتفاع 26 متر و فقط 5 متر ضخامت دارد و شعاع قوس آن 38 متر ميباشد كه نشان دهنده توان اجرائي گذشتگان در ساخت سد قوسي است. سدهاي جديد بتني ساوه، سدخاكي درودزن در فارس ، امروزه در محل سابق سدهاي قديمي ساخته شده اند.در دشتهاي پهناور و خشك ايران ، قنات تنها وسيله كشت و كار و كشاورزي و آباداني و بوجود آمدن آباديها، روستاها و ولايات و شهرها و اقتصاد پوياي كشاورزي و نهايتاً تكوين تمدنهاي بزرگ اين مرز و بوم بوده است، بعبارتي تنها وسيله أي كه زندگي را از اعماق سياهي هاي خاك بيرون مي كشيد و به پهنه هاي گسترده دشتهاي تشنه و تكيده ارزاني مي داشت. ايجاد چنين شاهكار ساختماني ، يا حفاري در اعماق زمين و ايجاد گالريهاي تا ده برابر طول خط استوا، با هدف مقدس تامين آب، و رفع نيازهاي اوليه ، و از همه مهمتر با نيت اعتلاء سطح زندگي مردم صورت ميگرفته است. برنامه هاي عمراني گوناگوني كه باهدف توسعه اقتصادي – اجتماعي كشور ، تاكنون تدوين گرديده است، به طور اصولي جملگي داراي زيربناي متكي به توسعه منابع آب بوده اند. از اين رو توسعه بهره برداري از منابع مختلف آب در اولويت نخست برنامه هاي مذكور قرار داشته و تامين آب عاملي براي دستيابي به آرمانهاي رشد گرديده ، رشدي كه فقر زدائي ، قطع وابستگي ، ايجاد عدالت اجتماعي، رفاه و سرافرازي را به ارمغان داشته است.توسعه كشاورزي در ايران به عنوان يكي از اهرمهاي پيشرفت اقتصادي همراه با عوامل مهمي چون افزايش جمعيت ، بالاتر رفتن سطح بهداشت ، محدوديت منابع آب شيرين ، برداشت بيش از حد از آبهاي زيرزميني و سرانجام هجوم جبهه هاي آب شور به شيرين، احداث سدهاي مخزني را در اولويت كارهاي عمراني قرار ميدهد
صنعت سدسازي با شيوه هاي مدرن به ويژه سدهاي با مقياس بزرگ در حدود سه دهه قبل در ايران آغاز گرديده است. مطالعه و طراحي سدهاي مخزني بزرگ از حدود سالهاي 1327 شروع و احداث اين سدها از اواخر دهه 1330 صورت عملي به خود گرفت.
با وقوع انقلاب اسلاني ايران صنعت سدسازي در كشور وارد مرحله جديدي گرديده و صنعت آب كشور ايجاد خودكفائي در اين زمينه را هدف بزرگ و متعالي خود قرار داده است. با فراهم شدن زمينه هاي مختلف وبا شروع برنامه اول (سال 1368) توسعه اجتماعي و اقتصادي كشور، بر اساس ظرفيت سازي كه در كليه ابعاد مورد نياز اين صنعت انجام گرفت، گامهاي اساسي عظيم و شجاعانه أي برداشته شد. مهار آبهاي سطحي و توسعه بهره برداري از منابعي كه بدون مصرف از دست مي روند و به طور بارز در سرلوحه برنامه هاي توسعه اقتصادي اجتماعي كشور قرار گرفت. با عنايت به اهميت خاص كنترل هرچه بيشتر آبهاي سطحي و ضرورت بهره گيري مدبرانه از آنچه تاكنون از دست رفته بود تلاشهاي گسترده أي از سوي وزارت نيرو صورت گرفت تا جائي كه آمار سدهاي احداث شده طي دو دهه پس از پيروزي انقلاب از 13 سد به 60 سد افزايش يافت. در حال حاضر، در برنامه تامين آب كشور 70 سد مهم و 48 شبكه آبياري زهكشي در دست اجرا قرار دارد كه نمايانگر توان بالاي مهندسي در كشور ايران است ، با اين تحول شگرف هم اكنون صنعت سدسازي كشور به مرحله خودكفائي رسيده است و كليه مراحل مطالعه طراحي ، نظارت، ساخت، مديريت و بهره برداري از سدهاي مخزني به دست تواناي مهندسين كشور صورت مي گيرد.دانش و تجربيات حاصله از روند اجرائي طرحها، دستيابي با استانداردهاي علمي، خودباوري و اتكاء به نفس كارشناسان ايراني و اتخاذ استراتژي هاي مناسب، در اين امر مهم بي اثر نبوده است.
برای مشاهده دایره المعارف سدهای ایران به صفحه ادامه مطلب بروید.