با توجه به اهميت دانش مديريت پروژه در سالهاي اخير، استانداردهاي متنوعي در اين زمينه پديد آمده اند. اين استاندارد ها بر اساس تجربه افراد خبره و متخصص در امر مديريت پروژه شکل گرفته است و به عبارتي از دل پروژه ها پديد آمده است.
lتمرکز استانداردها معمولاً روي اصول کلي است و از بيان جزئيات و متدولوژيها پرهيز ميکنند. زيرا اين جزئيات ممکن است در هر پروژه متفاوت باشد. هر چند دانستن يک استاندارد منجر به طراحي يک سيستم جامع مديريت پروژه نميشود ولي با توجه به اينکه استانداردها حاصل تلاش و تجربيات خبرگان بوده و از دل پروژه ها بيرون  آمده اند آگاهي از آنها بسيار سودمند است.

 

برخي از استانداردهاي معروف مديريت پروژه
 
 
رديف
نام استاندارد
دامنه کاربرد
1
PMBOK
جهاني
2
ISO 10006
جهاني
3
Professional Methodologies
جهاني
4
PRINCE 2
نيمه جهاني
5
BS 6079
ملي
6
DIN 69 900
ملي
7
AIPM
ملي
8
APMBOK
ناحيه اي
9
IPMA Competence Base Line
ناحيه اي
l

معروفترين و گسترده ترين استاندارد در بين استانداردهاي فوق PMBOK (Project Management Body Of Knowledge) يا استاندارد دانش مديريت پروژه است که توسطPMI  (Project Management Institute) توسعه داده شده است.  

تاريخچه:

  انجمن مديريت پروژه ايالات متحده آمريکا PMI در سال 1969 تاسيس شد. اين انجمن در سال 1976 تصميم گرفت نظرات مديران پروژه را مستند کند که نتيجه اين فعاليت در سال 1987تحت عنوان Project Management Body Of Knowledge به چاپ رسيد.
در سال 1996 اولين نسخه رسمي استاندارد PMBOK به چاپ رسيد و در سال 1999 به تاييد ANSI رسيد.
در پايان سال 2004 بيش از يک ميليون نسخه از کتاب راهنماي PMBOK فروخته شده بود و نزديک به 75000 نفر مدرک PMP دريافت کرده اند.
فرايندهاي PMBOK
lاستاندارد PMBOK مراحل انجام پروژه را به 5 فرايند به شرح نمودار زير تقسيم ميکند.
 

فرايندهاي PMBOK
1- گروه فرآيندهاي آغازين (Initiating Process Group)
فعاليتهاي لازم براي اخذ مجوزها و اختيارات رسمي شروع يک پروژه را گويند. خلاصه اين فعاليتها شامل دو مرحله اصلي زير است:
1-1- تهيه چارت پروژه : شامل اخذ مجوزهاي پروژه، اقدامات اوليه، شناسايي حامي مالي، ذينفعان و افراد کليدي، مستند سازي نيازها، تشکيل تيم آغازين پروژه و مدير آن، برنامه ها، جلسات مذاکره، رويه هاي کنترلي آغازين، بيانيه پروژه(Statement of Work).
1-2- ايجاد بيانيه(اوليه) محدوده پروژه: اين سند شامل مستندات نيازهاي تحويل شدني هاي اصلي، محدوده هاي اصلي يا مرزهاي پروژه، روشهاي تاييد و کنترل سطح بالاي محدوده ميشود.
 
2- گروه فرآيندهاي برنامه ريزي (Planning Process Group)
اين فعاليتها بسيار وسيع تر از فعاليتهاي زمانبندي پروژه(Project Scheduling) هستند. در واقع Scheduling زير مجموعهPlanning است (نمونه اين فعاليتها در جدول بعد آمده است).
 
3- گروه فرآيندهاي اجرايي (Executing Process Group)
شامل تمام اقدامات و هماهنگي هاي لازم براي اجراي برنامه ها و توليد شدني ها طبق کيفيت و مشخصات خواسته شده است. (نمونه اين اقدامات در جدول بعد آمده است).
 
 
4- گروه فرآيندهاي کنترلي (Controlling Process Group)
فعاليتهايي شبيه کنترل و اندازه گيري عملکردها ونتايج، مقايسه نتايج عملکردها با پيش بيني ها، شناخت علل انحرافات و انتخاب يک استراتژي مناسب و...(که قسمتي از آنها در جدول بعد آمده است).
5- گروه فرآيندهاي اختتامي (Closing Process Group)
فرآيندهاي مورد نياز براي خاتمه رسمي پروژه است. اين فعاليتها شامل تحويل اقلام قابل تحويل و يا پايان دادن به يک پروژه منحل شده (Cancelled Project) است.
 

دانشهاي نه گانه مديريت پروژه PMBOK

 

 

l4 سطح دانش پايه اي: از نه سطح نشان داده شده در شکل قبل 4 مورد آن (مديريت محدوده، زمان، هزينه و کيفيت) را سطوح دانش پايه اي گويند. زيرا مستقيماً منجر به توليد تحويل شدني ها و تأمين اهداف پروژه مي شوند.
l4 سطح دانش تسهيل کننده : 4 دانش مديريت منابع انساني، ارتباطات، ريسک و تدارکات را گويند. زيرا حکم وسيله هاي کمک کننده براي دستيابي به تحويل شدني ها و اهداف را دارند.
lيک سطح دانش ارتباط دهنده : سطح دانش مديريت يکپارچگي پروژه وظيفه هماهنگ سازي هشت سطح بالا را داشته و موجب استانداردسازي آنها مي گردد بنابراين بر ساير سطوح دانش تأثير گذاشته و از آنان تأثير مي پذيرد.
در هر يک از سطوح دانش لازم است کارها و وظايفي انجام شود. جايگاه اين وظايف با توجه به مرحله يا گروه فرايندي تعيين مي شود. تعداد اين فعاليتها که در واقع بيانگر وظايف تيم مديريت پروژه است در استاندارد PMBOK شامل 44 وظيفه يا فرايند است.

 

 

 ترجمه کتاب پیکره دانش مدیریت پروژه/PMBOK 2000

  • زمانبندی و کنترل پروژه های مبنا/بهروز بهمردی 

     

     

     

     

     

     

     منبع :  bahrevari.ir