علاقمندان میتوانند اشکالات و سوالات خود را در مورد آیین نامه ۲۸۰۰ (ویراش سوم)  با تماس با سایت مذبور ( اینجا ) بر طرف نمایند. در زیر مجموعه ای از سوالاتی که تاکنون مطرح شده را نوشته ام . امیدوارم مورد استفاده شما قرار بگیرد.  

سئوال 1 در بند 3-2-3 حداقل نسبت ضخامت به ارتفاع ديوارهاي سازه‌اي 10/1 و براي ديوارهاي غيرسازه‌اي مهارنشده 12/1 تعيين شده است . در صورتيكه اين بند از آئين‌نامه مبناي طراحي ديوارهاي سازه‌اي و غير سازه‌اي در ساختمانهاي بنائي غيرمسلح قرار گيرد ، عملاً كاربرد ديوارهاي 22 سانتيمتري را در اين ساختمانها با مشكل مواجه مي نمايد . با توجه به اينكه بيشتر واحدهاي مناطق روستايي با استفاده از ديوارهاي باربر و بر اساس ضوابط فصل سوم آئين نامه 2800 طراحي و احداث مي‌شوند ، افزايش ضخامت ديوارهاي سازه‌اي از 22 سانتيمتر به35 سانتيمتر دو اثر مهم در اجراي اين واحدها دارد :

1 ) افزايش مصالح مصرفي                     2 ) كاهش زير بنا

آيا مي توان اين بند آئين‌نامه را براي دو مقدار 18/1 براي ديوارهاي سازه اي و 20/1 براي ديوارهاي غيرسازه‌اي مهار نشده تغيير داد ؟

 

( بنياد مسكن انقلاب اسلامي   شماره 3784/1/05 مورخ 24/3/79 )

سئوال2 با توجه به كاربرد وسيع ضوابط فصل سوم آئين‌نامه 2800 در طراحي و اجراي ساختمانهاي يك و دو طبقه، به ويژه ساختمانهاي روستايي و به لحاظ اينكه در اينگونه ساختمانها محدوديت عرض زمين كمتر از متر مانع از تأمين حداقل ديوار نسبي سازه‌اي و طراحي معماري مناسب مي‌باشد ، آيا مي‌توان از تركيب سيستمهاي طراحي شده، با كلاف و ديوار باربر سيستمهاي سازه‌اي مندرج در فصل دوم آئين‌نامه استفاده كرد ؟  

 

                ( بنياد مسكن انقلاب اسلامي مورخ 17/7/79 شماره 6620/1/05 )

 

سئوال 3 در مورد سازه‌ها و ساختمانهايي كه بر اساس ضوابط آئين‌نامه 2800 و وضعيت خاص سازه نياز به انجام تحليل ديناميكي طيف (   Response Spectrum ) باشد ، در صورت استفاده از طيف طرح ويژه ساختگاه ( با رعايت شرايط و محدوديتهاي آئين نامه براي طيف مزبور ) لازم است كه مقدار برش پايه حاصل از اين تحليل با برش پايه منتجه از روش معادل استاتيكي مقايسه گردد . در اين حالت به دليل استفاده از نتايج مطالعات خاص ساختگاه آيا مقدار شتاب طرح ( معادل سطح زلزله طرح ) كه در روش طيفي استفاده شده است  (مقدارA   در رابطه Sa =  ABI/R  ) بايستي همان مقداري اختيار گردد كه در تعيين برش پايه روش معادل استاتيكي استفاده مي‌گردد . ( مقدار A  در رابطه C = ABI/R ) ؟

 

( 1- مهندسين مشاور قدس نيرو نامه شماره 3435/5225/79 مورخ 26/2/79  

 2 مديريت پروژه هاي نيروگاهي ايران نامه  شماره 130/21 مورخ 4/2/79 )

 

پاسخ

 

سئوال 4 با توجه به كاربرد وسيع سيستم كلاف بتني در طراحي و اجراي ساختمانهاي يك و دو طبقه به ويژه ساختمانهاي روستايي در فصل سوم آئين‌نامه طراحي ساختمانها در مقابل زلزله ( آئين‌نامه 2800 ) در خصوص عيار سيمان بتن مصرفي و حداقل مقاومت فشاري 28 روزه ( fc  ) مورد نياز بتن چه الگويي ملاك عمل مي باشد :

 ( بنياد مسكن انقلاب اسلامي  شماره 6113/1/05 مورخ 8/5/79)

پاسخ

سئوال 5- با نظر به اينكه در كنترل تغيير مكان نسبي و تغيير مكان كلي به ضرائب بار اشاره نشده است . ضرايب بار مورد نظر آئين نامه براي كنترل اين موضوع چه ضرايبي مي باشد ؟

 

 (مهندسين مشاور آباد نامه مورخ 13/7/79)

پاسخ

سئوال 6 پيوست شماره 2 آئين‌نامه محدوديتهاي زيادي براي طراحي سازه‌هاي فولادي معمولي ايجاد نموده (خصوصاً بند5-1) لذا استفاده از اسكلتهاي فولادي را عملاً محدود نموده است و المانهاي ستون و بادبند فشاري بسيار سنگين طراحي مي شوند . با توجه به كاهش ضريب رفتار  براي اين نوع ساختمانها نسبت به ويرايش اول پيشنهاد مي‌گردد ضرايب اين پيوست تعديل گردد.

 

(مهندسين مشاور آباد نامه مورخ 13/7/79)

پاسخ

 

سئوال 7 پيشنهاد مي گردد الگوريتمهايي جهت تعيين نيروهاي زلزله بر حسب انواع ساختمانها درچهارچوب ضوابط استاندارد 2800 تهيه و به پيوست آئين نامه دراختيار كاربران قرارگيرد.

 

 ( مهندسين مشاور آباد  نامه مورخ  13/7/79 )

پاسخ

سئوال 8  سيستم سازه‌اي با مشخصات زير مورد نظر مي‌باشد:

تعداد طبقات: 4 طبقه

سيستم سازه‌ سقف: دالهاي دو طرفه به ضخامت 14 سانتيمتر

سيستم مقاوم در برابر زلزله: ديوارهاي بتن مسلحدر دوجهت متعامد

سيستم فونداسيون: فونداسيونهاي نواري در زير ديوارهاي بتن مسلح

که از نقطه نظر طبقه‌بندي سيستم‌هاي مختلف سازه‌اي به سيستم فوق اصطلاحاً ((panel structure اطلاق مي‌گردد.

توضيح‌اينکه در اين پروژه آرايش و انبوهي ديوارهاي باربر بتن مسلح در دو جهت متعامد به‌گونه‌اي است که اولاً حداقل آرماتورهاي آيين‌نامه‌اي در اکثر ديوارها جوابگوي طرح مي‌باشد ثانياً تنشهاي قائم فشاري ناشي از ترکيب بارهاي ثقلي و زلزله در تارهاي انتهايي ديوارها ناچيز (کمتر از 0.2 f'c ) مي‌باشد به‌گونه‌اي که در هيچ مورد نيازي به استفاده از المانهاي مرزي  (Boundary element)يا ستون در دو انتهاي ديوار نمي‌باشد.علي‌الاصول در اعضاي فشاري از جمله ديوارهاي باربر بتن مسلح پايين بودن درصد آرماتورهاي قائم فشاري تا حدودي باعث افزايش ‌پذيري (ductility) مي‌گردد و در واقع اين امر منجر به افزايش ضريب رفتار سازه (R) مي‌گردد کمااينکه در آيين‌نامه (UBC) اين ضريب را که در واقع يک مشخصه رفتاري و مستقل از ساير پارامترهاي تشکيل‌دهنده ضريب زلزله (ضريب برش پايه) زلزله مي‌باشد معادل R=6 در نظر مي‌گيرد.

با توجه به موارد ذکر شده و با توجه به اينکه از طرف ديگر در اين سيستم تعدد و انبوهي ديوارها در دو جهت متعامد باعث افزايش نامعيني (Redundancyسيستم و در نتيجه شكل پذيري ميگردد آيا مي توان در اين نوع سيستم سازه‌اي به جاي    R = 5 كه در آئين‌نامه زلزله ايران براي ديوارهاي بتن مسلح معمولي در نظر گرفته شده ، ضريب رفتار معادل R=6  را در محاسبات مربوط به بارگذاري منظور كرد ؟

 

 ( شركت دبله نامه شماره  510/46133 مورخ 17/7/79 )

پاسخ

سئوال 9 در خصوص بند 3-9-1-1 ( موضوع كلاف بندي قائم ) كداميك از دو مورد زير صحيح مي باشد .

الف   عبارت مندرج در ذيل جدول 7 از بند 3-9-1-1 آئين نامه 2800 ايران اشاره دارد بر اينكه  ( در اين حالت كلافهاي قائم بايد در داخل ديوارها و گوشه‌هاي اصلي ساختمان و ترجيحاً در نقاط تقاطع ديوارها طوري تعبيه گردند كه فاصله محور تا محور آنها از 5 متر تجاوز نكند ) بدون نياز به هيچگونه تفسيري ، تأكيد دارد كه فاصله كلافهاي قائم از 5 متر بيشتر نشود .

ب و يا به عبارت مذكور بدين‌گونه بيان گردد كه ( ترجيحاً در نقاط تقاطع ديوارها طوري تعبيه گردند كه فاصله محور تا محور آنها از 5 متر تجاوز نكند ) و اگر فاصله از مقدار 5 متر تجاوز نمود (براي مثال 5/5 متر شد) مشکلي به وجود نمي‌آورد؟

 

 ( سازمان نوسازي ، توسعه و تجهيز مدارس كشور ، اداره كل استان اصفهان نامه شماره 23012 مورخ 17/10/80 )

پاسخ

سئوال 10 با توجه به بند 5-1 آئين‌نامه 2800 ( گروه بندي ساختمانها بر حسب اهميت ) اماكن ناجا شامل :

1-ستادهاي فرماندهي انتظامي استان ، شهرستان  2- حوزه ها 3- كلانتريها ، پاسگاهها 4- ادارات و مراكز راهنمايي و رانندگي 5- ادارات گذرنامه ، اماكن ، اطلاعات 6- ادارات نظام وظيفه 7- ادارات آگاهي ، انگشت‌نگاري و تشخيص هويت 8- مراكز پشتيباني و يگانهاي ويژه و مراكز درماني و مخابراتي 9- مراكز پليس ديپلمات و پليس بين الملل 10- پليس‌راهها جزو كدام گروه قرار دارند ؟

 ( فرماندهي مهندسي ناجا دفتر مطالعات و طراحي نامه شماره 20/98/02/911 مورخ 13/11/80)

پاسخ

سئوال 11 با توجه به اينکه در  بند 2-9 از فصل دوم ويرايش دوم آئين‌نامه 2800 ، تركيبات ارائه شده جهت افزايش بار طراحي ستونها ، شامل بارهاي عادي و غيرعادي مي‌باشد، آيا اعمال افزايش تنش به ميزان 33%  مطابق مبحث دهم مقررات ملي ساختمان ، جايز مي باشد ؟

 

 (شهرداري شيراز نامه شماره 3021/ف . ش . مورخ 21/4/80 )

پاسخ

سئوال 12- با توجه به مفاد بند 3-6-1 فصل سوم استاندارد 2800 مبني بر لزوم تأمين ديوار نسبي هر طبقه بر مبناي" مساحت زير بناي طبقه" منظور از « مساحت زير بناي طبقه » در يك ساختمان يك طبقه كداميك از موارد زير مي باشد ؟

الف مساحت سقف با احتساب كنسولهاي اطراف

ب مساحت زير بناي طبقه محدود به مرزهاي خارجي ديوارهاي اطراف .

 ( مهندسي مشاور ساختمان و صنعت ايران نامه شماره 467/81 مورخ 28/3/81 )

پاسخ

سئوال 13- مقدار ضريب رفتار R در ديوارهاي با مصالح بنائي غيرمسلح موضوع فصل سوم آئين‌نامه چقدر است ؟

 

(سازمان نظام مهندسي ساختمان استان خراسان نمايندگي نيشابور نامه مورخ 31/5/81 شماره 3355 1)

پاسخ

سئوال 14- آيا در يك پلان و در دو جهت مي‌توان از يك سيستم دوگانه مانند موارد زير استفاده كرد؟

الف)ديوارهاي باربر غيرمسلح در يك جهت و قاب خمشي در جهت ديگر

ب) ديوار باربر غير مسلح در يك جهت و بادبند هم‌محور در جهت ديگر

ج)  قاب خمشي در يك جهت و بادبند هم‌محور در جهت ديگر

(سازمان نظام مهندسي ساختمان استان خراسان نمايندگي نيشابور نامه مورخ 31/5/81 شماره 3355 1)

پاسخ

سئوال 15- آيا در يك پلان و در يك جهت مي توان از يك سيستم دوگانه مانند الف و ب و ج سئوال   (14 ) استفاده كرد ؟

 

(سازمان نظام مهندسي ساختمان استان خراسان نمايندگي نيشابور نامه مورخ 31/5/81 شماره 3355 1)

پاسخ

سئوال 16- با توجه به نوع تفكيك اراضي و محدوديتهاي معماري و .. جهت تأمين مقاومت جانبي در عرض ساختمانهاي مشمول فصل سوم آئين نامه چه راهكارهايي پيشنهاد مي نمائيد؟

( سازمان نظام مهندسي ساختمان استان خراسان نمايندگي نيشابور نامه مورخ 31/5/81 شماره 3355 1)

پاسخ

 

سئوال 17 بند 2-4-13 آئين‌نامه 2800 تغييرمكان نسبي طبقات در اثر زلزله را به ميزان 0.03/R برابر ارتفاع طبقه محدود مي‌شود. اين تغييرمكان در سازه‌هاي بتني مربوط به مقاطع ترك‌خورده مي‌باشد يا مقاطع ترك‌نخورده ؟

توضيح اينكه آئين‌نامه بتن ايران ( آبا ) در بند 10-3-4-2 آناليز بر اساس مقاطع ترك‌نخورده را نيز مجاز مي‌داند .

 ( شركت نماد ساختمان اصفهان نامه شماره 6321 3 مورخ 5/11/81 )

( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره 1999 مورخ 29/10/81 )

پاسخ

سئوال 18 در آناليز سازه‌هاي بتني در صورتيكه گزينه   P -  نيز فعال شود و سازه بصورت ترك‌خورده آناليز شود آيا لازم‌است تغييرمكانها نيز با ضريب 0.4R   تشديد شوند يا خير؟

 

(شركت نماد ساختمان اصفهان نامه شماره 6321-3 مورخ 5/11/81 ) ( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره 1999 مورخ 29/10/81 )

پاسخ

سئوال 19 در آناليز سازه‌هاي بتني در صورتيكه گزينه P - ∆ نيز فعال شود و سازه به صورت ترك‌خورده آناليز شود و تغييرمكانها با ضريب 0.4.R  تشديد شوند .آيا ضرايب ترك خوردگي مربوط به حالت سرويس (0.5  براي تير و 1 براي ستون ) بايستي در ضريب 0.4.R  تشديد شوند يا از ضريب ترك‌خوردگي مربوط به حالت نهايي ( 0.35 براي تير و 0.7 براي ستون ) استفاده شود ؟

 ( شركت نماد ساختمان اصفهان نامه شماره 6321-2 مورخ 5/11/81 )

( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره 1999 مورخ 29/10/81 )

پاسخ

سئوال 20 در آئين‌نامه  2800  مقرر مي‌دارد كه در سازه‌هاي بتني مركب از قاب و ديوار برشي هر كدام از اين دو به تنهايي توان تحمل 25 % نيروي زلزله را داشته باشند، آيا منظور از تحمل  25% بار زلزله آناليز دو سازه مستقل ( ديوار مستقل و قاب بدون ديوار ) مي باشد يا فرض ديگري مدنظر بوده است ؟

 ( شركت نماد ساختمان اصفهان نامه شماره  6321 -3  مورخ 15/11/81 )

پاسخ

سئوال 21 براي كنترل تغييرمكان نسبي طبقات چه نيروهايي و با چه ضرايبي اعمال مي‌گردند ؟

 

 ( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره  1999 مورخ 29/10/81)

پاسخ

سئوال 22 آيا  اثرات P-∆ در كنترل تغييرمكان نسبي طبقات مي‌بايستي ملحوظ گردد؟

 

 ( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره  1999 مورخ 29/10/81)

پاسخ

سئوال 23 منظور از تغييرمكان نسبي طبقات، تغييرمكان مركزجرم طبقه مي‌باشد و يا حداكثر تغييرمكان نسبي طبقه موردنظر مي‌باشد؟

 ( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره  1999 مورخ 29/10/81)

پاسخ

 

 

سئوال 24 آئين‌نامه 2800 مقرر مي‌دارد كه در سازه‌هاي بتني مركب از قاب و ديوار برشي هر كدام از اين دو به تنهايي تحمل 25% نيروي زلزله را داشته باشند . آيا منظور آناليز سازه دوگانه قاب و ديوار برشي تحت 100% نيروي زلزله و كنترل دو سازه مستقل تحت 25% نيروي زلزله مي‌باشد يا فرض ديگري موردنظر بوده است ؟

 ( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره  1999 مورخ 29/10/81)

پاسخ

 

سئوال 25 حداكثر طول يك سازه بدون درنظرگرفتن ژوئن به چه ميزان مجاز مي‌باشد ؟

 

( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره  1999 مورخ 29/10/81)

پاسخ

 

 

سئوال 26 از آنجائيكه اغلب شهرهاي ما داراي بناهاي تاريخي و همچنين بناهاي با مصالح بنايي غيرمسلح مي‌باشد و به جهت اينكه هم اكنون از آنها بهره‌برداري مي‌نماييم و مي‌بايستي از آنها نگهداري و در صورت نياز مرمت نماييم و شايد اين توقع هم باشد كه ما هم در اين زمان اين توليدات معماري را با تكنولوژي زمان خود مرمت و همچنين مرمت در برابر زلزله بنماييم لذا با مطالعه فصل سوم آئين نامه 2800  (ويرايش 2 ) در مورد ضوابط ساختمانهاي با مصالح بنايي غير مسلح موارد زير مورد سوال  ميباشد.

1-      اغلب بناهاي تاريخي داراي ارتفاع تراز روي بام نسبت به متوسط تراز زمين مجاور بيش از 8 متر مي باشدكه ما درآئين نامه محدوديت 8 متر را داريم .

2-       حداكثر ارتفاع طبقه بيش از 4 متر مي‌باشد .

3-       امكان كلاف‌بندي افقي و قائم فراهم نيست .

 4-اغلب بناهاي تاريخي با ملات گچ نيم‌كوب و ياملات گچ و خاك و . مي باشد ؟

 ( آقاي مهندس محمد رضا ملك لو نامه مورخ 7/10/81 )

پاسخ

سئوال 27 با توجه به ابهام موجود در بند 3-2-3 آئين نامه طراحي ساختمانها در برابر زلزله ، حداقل نسبت ضخامت به ارتفاع براي ديوارهاي سازه اي و غيرسازه اي مهار شده بر اساس بند 3-6 آئين نامه 2800 را چه مقدار مي توان در نظر گرفت ؟

 ( دفتر فني كميته امداد امام خميني نامه شماره 87667/82/51 مورخ 8/11/81 )

پاسخ

سئوال 28 آيا استفاده از مقادير شتاب مبناي طراحي ارائه شده در نقشه پيوست استاندارد 2800 براي طراحي پلهاي راه با عنايت به تجديد نظري كه سال 1378 انجامگرفته و گستره ايران از لحاظ لرزه خيزي به 4 منطقه تقسيم شده است مجاز است؟

 

 (مهندسين مشاور هراز راه نامه شماره 2270مورخ 31/4/82)

پاسخ

سئوال 29 براساس آئين نامه 2800 در پيوست شماره 1 صفحه 11 آيتم 14 در حرف ( ك ) شهرستان كنگان در رديف شهرهاي با خطر نسبي زياد عنوان گرديده در صورتيكه در مقررات ملي ساختمان مبحث ششم صفحه 122 آيتم 14 شهرستان كنگان با خطر نسبي متوسط طبقه بندي شده است . با توجه به اهميت موضوع در طراحي سازه هايي مانند كارخانه سيمان ساروج كنگان كداميك ملاك عمل قرار مي گيرد؟

 (شركت مهندسين مشاور ساروج كنگان نامه شماره 2042/82 مورخ 28/4/82)

پاسخ

 

 

سئوال30 به منظور كنترل بيشتر سازه اجرا شده در بيمارستان نيمه تمام رستم آباد و لزوم رعايت آئين نامه 2800 ويرايش دوم شدت زلزله خيزي شهر رستم آباد چقدر مي باشد ؟

 (دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي ، درماني استان گيلان  نامه شماره 718/134/3/پ مورخ 22/3/82)

پاسخ

 

 

سئوال 31 -  با توجه به اثر اقتصادي كه ضرائب اطمينان آئين نامه هاي محاسباتي دارند ، شهر جديد پرند از جهت پهنه بندي زلزله در كدام ناحيه قرار دارد ؟

 ( شركت سهامي عمران شهر جديد پرند ، نامه شماره 3846/82 پ مورخ 24/6/82 )

پاسخ

 

 

سئوال 32 براي احداث ساختمانهاي مسكوني با سيستم سازه‌اي ديوارهاي بتن آرمه آن كه همزمان بار قائم و بار افقي را تحمل مي كند . و به ارتفاع هفتاد متر از روي پي مي باشد، مفاد بند 2-1-7 ارجحيت دارد يا محتويات جدول 3-4-7 ؟

( شركت ساختماني عمران تكلار، نامه شماره 00384  مورخ 20/3/82 )

(ارجاعي از دفتر تدوين و ترويج مقررات ملي ساختمان، نامه شماره 1592/401  مورخ 30/6/82 )

پاسخ

 

سئوال 33- در خصوص بند 2-1-4-ب كداميك از موارد زير مورد نظر است؟

 ( مهندسين مشاور راسخ نامه شماره 3232 مورخ 21/1/82 )

پاسخ

سئوال 34- در ساختمانهايي كه از آجر سفالي براي جداگرها ( بدون اتصال خاص ) استفاده شود آيا لازم است مقدار پريود 20% كاهش يابد ؟

 ( مهندسين مشاور در راسخ نامه شماره 3232 مورخ 21/8/82 )

پاسخ

 

 

 

سئوال 35- حداكثر طول يك ساختمان بدون اجراي درز انقطاع چه ميزان مي باشد؟

 

 ( مهندسين مشاور در راسخ نامه شماره 3232 مورخ 21/8/82 )

پاسخ

 

 

 

سئوال 36- آيا جزئيات اجرايي زير مي تواند براي اجراء درز انقطاع مورد استفاده قرار گيرد تا فاصله‌اي بين ساختمانهاايجادنگردد.

 

( مهندسين مشاور در راسخ نامه شماره 3232 مورخ 21/8/82 )

پاسخ

 

 

سئوال 37- به‌دنبال برداشتهاي متفاوت در ارتباط با آناليز مرتبه دوم  ∆-p و بندهاي 2-4-13و2-4-14 و دستورالعمل صادره از طرف شهرداري منطقه 22 تهران، آيا براي كنترل تغيير مكان مطابق بند 2-4-13 ، مقطع ترك خورده و بدون در نظر گرفتن ميلگردها ( سختي . / 7 EL ; . / 35 EL براي تيرها و ستونها ) و اعمال ضرائب تشديد ∆-p ضروري مي باشد؟

 (مهندسي مشاور پايا هرم نامه شماره 249/82/ پ مورخ 14/8/82)

پاسخ

 

 

سئوال 38- به‌دنبال برداشتهاي متفاوت در ارتباط با آناليز مرتبه دوم ∆-p و بندهاي 2-4-13و2-4-14 و دستورالعمل صادره از طرف شهرداري منطقه 22 تهران، آيا براي طراحي سازه هاي بتني اعمال ضريب تشديد ∆-p بصورت 0.4 R × 1 . 4  براي بار مرده و  0 . 4 R × 1 . 7 براي بار زنده ضروري مي باشد؟

(مهندسين مشاور پاياهرم نامه شماره 249/82 ر ب مورخ 14/8/82)

پاسخ

سئوال 39- آيا پيوست 2 آئين نامه 2800 سازه‌هاي قاب مفصلي داراي بادبند هم‌محور را شامل مي‌شود يا مختص قاب خمشي است؟

( پست الكترونيكي رسيده از آقاي مهندس وحيد شايسته‌نيك مورخ 19/11/82 )

پاسخ

سئوال 40- نظر به اينكه دفتر فني سازمان‌ زندانها متولي ساختمانهايي است كه به نام آنها مستقيماً در بخش گروه‌بندي ساختمانها برحسب اهميت در استاندارد 2800 اشاره نشده است.(مانند زندان،بازداشتگاه و كانون اصلاح و تربيت و ) با‌توجه به بند 1-5 استاندارد 2800 و نظر كارشناسان دفتر فني سازمان و به علت اينكه خرابي ساختمانهاي فوق‌الذكر «تلفات زياد» به بار مي‌آورد معقول است ساختمانهاي فوق جزء ساختمانهاي «با‌اهميت زياد» درنظر گرفته شود.حال با‌توجه به نكات زير اين ساختمانها از نظر گروه‌بندي ساختمانها برحسب اهميت دركدام گروه قرار مي‌گيرند؟

الف- در ساختمانهاي فوق سرانه موجود هر فرد ساكن با كليه موارد (اداري،بهداشتي،آموزشي و ) كمتر از 7 مترمربع مي‌باشد درصورتيكه بطور متوسط در ساختمانهاي مسكوني حدود 25 الي 30 مترمربع مي‌باشد. يعني در يك فضاي كوچك تعداد زيادي انسان زندگي مي‌كنند.

ب- انسانها به صورت شبانه‌روزي در ساختمانهاي فوق‌ ساكن مي‌باشند. درصورتيكه در ساختمانهاي مدارس و يا تجاري حدود 8 الي 10 ساعت مشخص و قابل برنامه‌ريزي براي كنترل بحران، افراد حضور دارند.

ج- كارمندان سازمان جهت ارائه سرويس در مكانهاي فوق بايد 24 ساعته در محل خود حضور داشته باشند.

د- در بعضي موارد فرار افراد ساكن در زندانها، امكان دارد به صورت غير مستقيم باعث ايجاد خسارت و يا تلفات بعد از زلزله گردد.

ه- بطور خاص كاربري «كانون اصلاح و تربيت» مانند مدارس مي‌باشد.

( نامه دفتر فني و عمراني سازمان زندانها قوه قضاييه به شماره 1975/13 مورخ 18/12/82 )

پاسخ

سئوال 41- در طراحي اعضاء كششي بادبند‌ها در بند 8-2 پيوست شماره 2 آئين‌نامه طرح ساختمانها در برابر زلزله ضريب لاغري بشرح زير ارائه شده است:

kl/r <6025/√Fy    if     Fy=2400  kg/cm²      →   kl/r≤123

 

درصورتيكه در بند 10-1-1-8 مبحث 10 (طرح و اجراي ساختمانهاي فولادي) ضريب لاغري اعضاء كششي بشرح زير ارائه شده است. L/r<300 

حال باتوجه به مغايرتهاي فوق‌الذكر ضريب لاغري اعضاي كششي (بادبندها) چقدر مي‌باشد؟

 

( دفتر فني مهندسي كوثر نامه شماره 273/726 مورخ 20/11/82 )

پاسخ

 

 

سئوال 42- پس از بررسي يك پروژه ساختماني 7 سقف با سيستم باربر جانبي قاب خمشي متوسط بتن‌آرمه واقع در اصفهان تغيير مكانهاي نسبي طبقات براي اين پروژه بشرح جدول ذيل تعيين گرديده است:

 

RELATIVE

STORY DRIFT(m)

TOTAL

STORY DRIFT(m)

HEIGHT(m)

LEVEL (m)

STORY

0

0

------

-2.35

round

0.0067

0.0067

2.75

+0.40

1

0.0146

0.0213

3.20

+3.60

2

0.0154

0.0367

3.20

+6.80

3

0.0148

0.0515

3.20

+10.00

4

0.0129

0.0644

3.20

+13.20

5

0.0102

0.0746

3.20

+16.40

6

0.0094

0.0840

3.20

+19.60

7

 

مهندس كنترل‌كننده از طرف شهرداري اعلام نموده است با‌توجه به تغيير‌مكان‌هاي طبقات 2و3و4 تغيير‌مكان جانبي پروژه بيش از حد مجاز آئين‌نامه برابر با 0.00375 ارتفاع طبقه ياm0.0122 مي‌باشد و به اين دليل طراحي پروژه را مردود دانسته است.

از سوي ديگر مهندس طراح سازه معتقد است باتوجه به تبصره 2 از بند 2-12 آئين‌نامه چنانچه اجزاء غير سازه‌اي بتوانند در مقابل تغييرمكان‌هاي بيشتر بدون خسارات عمده برجا بمانند تغييرمكان‌هاي طبقات سازه فوق براثر زلزله سطح بهره‌برداري تا  0.008 ارتفاع طبقه يا m0.00256 و با يك تقريب خطي بر اثر زلزله نيروي حاصل از رابطه 2-1 آئين‌نامه تا 0.006 ارتفاع طبقه يا m0.00192 قابل‌قبول است.

با‌توجه به اينكه اين اختلاف‌نظر نه تنها براي اين سازه بلكه براي ساير پروژه‌ها نيز وجود دارد و باتوجه به در شرف ساخت‌بودن سازه مستدعي است نظر‌نهائي آن كميته محترم را اعلام فرمائيد.

( نامه ارسالي از آقاي مهندس محمدرضا جمشيديان مورخ 11/10/82 )

پاسخ

سئوال 43- ساختمان اداري ثبت اسناد و املاك استان فارس واقع در شيراز، در رابطه با گروه‌بندي اين ساختمان بر‌اساس بند  1-5 آئين‌نامه 2800، باتوجه به اينكه ساختمان مشمول بندهاي الف،ب،و ت گروه 1 نمي‌باشد.ضمن آنكه اسناد موجود در اين قبيل ساختمانهاي اداري گر‌چه مربوط به مردم مي‌باشند ولي با‌توجه به اينكه اولاً اسناد اصلي نزد خود مردم موجود است. ثانياً در صورت تخريب موضعي تيغه‌بنديها، بيرون آوردن اسناد از زير آنها به‌هرحال ميسر خواهد بود. استنباط اين مهندسين مشاور از ساختمان اداري مذكور گروه 2 با ضريب اهميت 1بوده است. باتوجه به توضيحات بالا، سازه پروژه طراحي و به تأئيد دفتر فني ثبت اسناد و املاك كشور نيز رسيده است. نظر‌به اينكه يكي از كارشناسان محترم شهرداري شيراز معتقد است كه ضريب اهميت ساختمان مذكور بايستي 2/1 منظور گردد. مستدعي است نظر آن سازمان را در اين مورد ابلاغ فرمائيد.

( مهندسين مشاور آهون نامه شماره 36/571/ف   مورخ 16/1/83)

پاسخ

 

سئوال 44-(الف) چنانچه لازم باشد مؤلفه قائم به عناصر سازه مانند تير و ستون و ديافراگم وارد شود آيا اين نيرو همان مقدار Fv=[2AI/Rv ]×Wpخواهد بود ؟( ب) اين نيرو چگونه تقسيم مي‌شود؟

 

(آقاي مهندس ناصر حق‌طلب نامه مورخ 26/9/82)

پاسخ

سئوال 45- ساختمان داراي اسكلت فلزي شامل هفت طبقه (دو طبقه زيرزمين و پنج طبقه مسكوني) مي‌باشد. در طبقه چهارم به دليل تغيير مقطع ستون از تير‌آهن دوبل IPE 27 به IPE 24  ، به جاي استفاده از روش غلافي (شكل يك) تعداد دوعدد از ستونهاي فوق كه در قسمتهاي كناري ساختمان قرار دارد در قسمت اتمام مقطع زيرين از صفحه‌اي به ضخامت 25ميلي‌متر و با ابعاد بزرگتر از مقطع ستون استفاده شده است و ادامه ستون بالايي به وسيله اين صفحه به ستون پائيني كاملاً جوشكاري شده است(شكل 2). آيا نصب ستون در يك امتداد به همديگر در مقطعي كه تغييرمي‌كند به روش فوق‌مجاز است؟

(آقاي مهندس خرسندي نامه مورخ 10/10/82)

پاسخ


سئوال 46-برای طراحي سايبان جايگاه سوخت گاز طبيعي (CNG) كه داراي قاب خمشي در دوجهت و سقف سبك مي‌باشد

ضمناً چهارطرف سازه مورد بحث باز بوده و نيروي حاكم برطرح، زلزله مي‌باشد. در زير اين سايبان ديسپنسرهاي گاز قرار مي‌گيرند و كمپرسور در ساختمان اداري مجاور قرار مي‌گيرد. سازه فوق ممكن است در شهرها و يا جاده‌هاي ميان شهر مورد استفاده قرارگيرد. ضريب اهميت سازه موردنظر چه مقدار درنظر گرفته مي‌شود؟

(مهندسان مشاور پرديسان‌سازه نامه شماره 180-38303  مورخ 13/2/83)

پاسخ

 

 

سئوال 47- آيا ساختمان اداره راهنمايي و رانندگي كه در مناطق 22‌گانه شهرداري تهران احداث مي‌شود به جهت طبقه‌بندي بر‌اساس اهميت ساختمانها (بند 1-5 آئين‌نامه 2800) جزء تأسيسات انتظامي با اهميت زياد و «بناهاي ضروري» مي‌باشد. يا جزء ساختمانهاي اداري با اهميت متوسط مي‌باشد"  باتوجه به اينكه تجمع محل كمتر از 250 نفر زير سقف است"؟

(مهندسين مشاور گروه معماران ايران نامه شماره 20961  مورخ 8/2/83)

پاسخ

سئوال 48- به استناد بند 1-7-4 آئين‌نامه 2800 درخصوص سيستم دوگانه باتوجه به اينكه هريك از دومجموعه بايد بتواند حداقل 25% برش پايه ساختمان را مستقلاً تحمل نمايد،آيا براي كنترل قاب خمشي ويژه به تنهايي بدون وجود بادبند مي‌بايست در كنترل طراحي، ضرايب طول مؤثر محاسباتي درنظر گرفته شود يا براي تمامي ستونها بايد K=1 فرض شود؟

(مهندسين مشاور طرح هفتم نامه شماره 1041-83 مورخ 6/2/83)

پاسخ

سئوال 49- به استناد بند 2-12 الف، بايد آئين‌نامه زلزله 2800، براي كنترل سازه تحت بار زلزله سطح بهره‌برداري منظور از جمله «در سازه‌هاي فولادي تنش ايجاد شده در اعضاء زير اثر بار سطح بهره‌برداري، بدون ضريب بار، از حد جاري شدن تجاوز نكند» جيست؟ آيا كنترل تنش ستونها مي‌بايست با تنش Fy كنترل شود و يا 1.7Fa ؟

 (مهندسين مشاور طرح هفتم نامه شماره 1041-83  مورخ 6/2/83)

پاسخ

 

 

سئوال 50- باتوجه به اينكه در استفاده از سيستم‌هاي دو‌گانه تركيبي قاب خمشي و بادبند و يا ديوار برشي وجود دارد، آيا شاخصي براي كنترل مهاربندبودن ساختمان وجود دارد بطوريكه به استناد آن بتوان ضريب طول مؤثر ستونها را  K=1 فرض نمود. آيا كنترل ضريب پايداري طبقات در اين خصوص كمكي مي‌كند؟

 

(مهندسين مشاور طرح هفتم نامه شماره 1041-83  مورخ 6/2/83)

پاسخ


 

 

سئوال 51- باتوجه به اينكه مهندسين محاسب در نقشه‌هاي سازه از بادبندهاي Y شكل مشابه شكل زير استفاده مي‌نمايند، آيا استفاده از آن مجاز است يا غيرمجاز؟ روشهاي طراحي و تحقيقات انجام شده چگونه مي‌باشد؟

 

(سازمان نظام مهندسي ساختمان استان قم نامه شماره 292/83  مورخ 13/2/83)

پاسخ

 

          طبقه فلزي بادبندي شده

 

 

 

 

طبقات بتني با شكل‌پذيري متوسط

 

 

 

 

 

طبقات بتني با شكل‌پذيري متوسط

 

 

 

سئوال 52- در رابطه با سازه PIPE  RACK  با مشخصات داده شده فوق سئوالات زير مطرح مي‌باشد:

الف- باتوجه به اينكه در طبقات سازه فوق ديافراگم يا كف طبقه نداريم يعني سازه فقط شامل اسكلت (تير و ستون و مهاربندي قائم) مي‌باشد، آيا سيستم فوق جزء سازه‌هاي غير‌ساختماني كه در بند 2-8 آئين‌نامه 2800 تعريف شده‌اند مي‌باشد؟و يا اصولاً وجود ديافراگم تعيين‌كننده ساختماني يا غير ساختماني بودن سازه مي‌باشد؟

ب- باتوجه به اينكه سيستم طبقات زيرين اين سازه از نوع بتن‌آرمه با شكل‌پذيري متوسط و سيستم طبقه آخر آن سازه فلزي با مهاربندي‌هاي جانبي مي‌باشد،آيا اين سازه از نوع تركيب سيستم‌هاي سازه‌اي كه در بند 2-4-8 آئين‌نامه 2800 معرفي شده مي‌باشد و بايد براي آن ضوابط اين بند رعايت شوند؟

ج- در صورتيكه سازه فوق تركيب سيستم سازه‌اي باشد باتوجه به جدول شماره 3 آئين‌نامه 2800 داريم:

    R=8 طبقات بتن‌آرمه باشكل‌پذيري متوسط (طبقات پائيني)

    R=6  طبقه فولادي با مهاربندي‌هاي هم‌محور(طبقه فوقاني)

همچنين طبق بند 2-4-8 الف مقدار R انتخاب‌شده براي سيستم قسمت تحتاني سازه نبايد از قسمت فوقاني آن بيشتر باشد. درحاليكه در سازه مذكور وضعيت بطور معكوس است و اين بند رعايت نمي‌شود. بنابراين آيا در اين صورت به هيچ‌وجه مجاز به استفاده از چنين سازه‌اي نمي‌باشيم؟ يا اينكه در صورت مجاز‌بودن از چنين سازه‌أي بايد R طبقات پائيني را بايد براي كل سازه درنظر بگيريم؟ اين در حالي است كه در آيين‌نامه UBC داريم:

در سازه مذكور R=5.5 طبقات پاييني

 R=5.6                         طبقات فوقاني       ( كه از جدول N-16  آيين‌نامه UBC  تعيين مي‌گردند.)

و طبق بند 1630.4.2 آيين‌نامه R, UBC  طبقات تحتاني نبايد از  R طبقات فوقاني آن بيشتر باشد. كه اين شرايط آيين‌نامهUBC  براي سازه مذكور ارضا مي‌گردند و مجاز به استفاده از چنين سازه‌اي مي‌باشيم؟!

 ه- باتوجه به اينكه 1- مهاربندي‌هاي فلزي موجود در طبقه آخر سازه تا روي شالوده ادامه پيدا نمي‌كند، 2- سازه فوق، سازه ساختماني يا غيرساختماني مي‌باشد،آيا در هر دوصورت بايد از ضوابط تركيب‌ بار بند 2-9 آئين‌نامه 2800 استفاده كرد؟

و- در ساختمان‌ها در صورت وجود خرپشته، از تبصره بند 2-4-9 آئين‌نامه 2800 چنين استنباط مي‌گردد كه درصورتيكه وزن خرپشته بيشتر از 25% وزن بام باشد،خرپشته بصورت يك طبقه مجزا درنظر گرفته مي‌شود. باتوجه به اينكه اين مطلب به صراحت بيان نشده است،آيا اين استنباط صحيح مي‌باشد؟

ح- باتوجه به بند 2-6 آئين‌نامه 2800،دستگاهها و تجهيزات (Equipments) كه روي سازه قرار مي‌گيرند جزء قطعات الحاقي محسوب مي‌گردند كه نيروي زلزله آنها و R محاسباتي آنها، روي سازه و R تعيين شده براي سازه تأثير ندارد.آيا اگر وزن اين قطعات الحاقي بيشتر از وزن خود سازه باشد همچنان روي R سازه تأثير نمي‌گذارد يا خير؟و در صورت تأثير گذاشتن چه درصدي از وزن قطعه الحاقي نسبت به وزن سازه تعيين‌كننده مي‌باشد؟

   (مهندسين مشاور سبك‌آفرينان مهندسي‌نو (سانو) نامه شماره 1090/83  مورخ 20/2/83)

پاسخ

سئوال 53- درفصل سوم آيين‌نامه 2800 ويرايش 2 آذر 1378، ساختمانهاي با مصالح بنايي غيرمسلح، در بند 3-2-3 براي حداقل نسبت ضخامت به ارتفاع، محدوديت 10/1  براي ديوارهاي سازه‌اي و 12/1 براي ديوارهاي غيرسازه‌اي مطرح شده‌است در حاليكه در بند 3-6-1 حداقل ضخامت براي محاسبه ديوارهاي نسبي در جهت طول و عرض ساختمانها "20" سانتيمتر فرض شده‌است: آيا اگر بند 3-2-3 كاملأ رعايت نشده‌باشد ولي بند 3-6-1 كاملأ رعايت شده‌باشد مي‌توان با بند 3-6-1 مقدار ديوار نسبي را در جهت طول و عرض ساختمان محاسبه كرد؟ ( يا به صورت واضح‌ترآيا بند 3-2-3 نقض‌كننده بند 3-6-1 است)؟

( سعيد هوشمندي نامه مورخ 16/4/83 )

پاسخ

سئوال 54- با توجه به اينكه شهرستان مرودشت در نقشه پهنه‌بندي خطر نسبي زمين‌لرزه در پهنه‌ با خطر نسبي زياد قرار گرفته است وليکن در صفحه 12 پيوست شماره يك آيين‌نامه آيين‌نامه 2800 شهر  مرو دشت در پهنه با خطر نسبي متوسط قرار گرفته است در تعيين ميزان مقدار شتاب مبناي طرح كداميك ملاك عمل قرار مي‌گيرد؟

( مهندسين مشاور ساخت‌آزما نامه شماره 8688-3 مورخ 20/10/83 )

پاسخ

 

 

سئوال 55- طبق بند 5-1 پيوست شماره 2 آيين‌نامه طراحي ساختمانها در برابر زلزله (استاندارد 2800 ويرايش دوم 1378) ستونها بايد توانايي تحمل نيروهاي محوري ناشي از تركيبات الف و ب را به ترتيب در كشش و فشار داشته باشند. حال چنين سئوالي مطرح است كه آيا بادبندها، صفحات پاي ستونها و پي‌ها (پي از نظر كنترل مجاز خاك ) بايستي در برابر تركيب بارهاي فوق طراحي شوند ؟

 ( سازمان نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس كشور نامه شماره 8286-21/102 مورخ 26/7/83 )

پاسخ

سئوال 56- آيا استفاده از تير لانه زنبوري در سازه‌هاي با قاب خمشي مجاز است؟

( مهدي اكبرپور نامه مورخ 19/7/83 )

پاسخ

سئوال 57- نظر به اينكه مهندسين مشاور ناموران طراح و مجري واحد دوم متانول در جزيره خارگ مي‌باشد و طبق قرارداد في‌مابين با شركت پتروشيمي خارگ، اين مشاور موظف به رعايت استاندارد UBC در  Zone 3 اين استاندارد (منطبق با منطقه با خطر نسبي زياد طبق استاندارد 2800) است.در اين رابطه كارفرماي محترم خواستار استفاده از نسخه بالاتر استاندارد يعني IBC2000  در طراحي پروژه مذكور مي‌باشد. آيا امكان استفاده از استاندارد  (International Building Code) در شرايط كنوني و با توجه به زيرساختهاي كشور مي‌باشد؟

 ( مهندسين مشاور ساخت‌آزما نامه شماره 8688-3 مورخ 20/10/83 )

پاسخ

سئوال 58- فرق ميراگراهاي Passive  و Active چيست؟

( آبتين شجاعي نامه مورخ 4/11/83 )

پاسخ

سئوال 59- مهندسين مشاور پولاد در حال كنترل ساختماني است كه در سال 1372 مطابق با ويرايش اول آيين‌نامه 2800 ايران محاسبه شده و جواز ساخت آن صادر گرديده است. عمليات ساختماني تا مرحله نازك‌كاري انجام و سپس بنابر دلايلي عمليات متوقف شده در نتيجه پايان‌‌كار اخذ نگرديده است. در حال حاضر جهت شروع مجدد عمليات ساختماني، محاسبات و نقشه‌هاي اين ساختمان توسط اين مهندسين مشاور در حال كنترل مي‌باشد. آيا اين ساختمان بايد بر اساس ويرايش دوم آيين‌نامه 2800 ايران مورد بازنگري قرار گيرد يا از آنجائيكه شروع عمليات ساختماني در سال 1372 بوده‌است، ميتوان بر اساس ويرايش اول آيين‌نامه 2800 ايران اين ساختمان را كنترل نمود به عبارت ديگر آيا مقررات ويرايش دوم آيين‌نامه 2800 عطف به ماسبق مي‌شود ؟

( مهندسين مشاور پولاد نامه شماره 831730-ST  مورخ 4/12/83 )

پاسخ

 

  نظرات و مقالات خود را به پست الكترونيكي انجمن  gcivilg@gmail.com  بفرستيد.